Намарай хара үүлэнүүдээр наран бүрхөөгдэжэ, хүйтэн һалхин үлеэнэ. Аянай шубууд дулаан ороноо бусахаяа бэлдэн сугларна. Хуһан түглын наагуур галуудай һүрэг бэлшэжэ ябахадань, тэдэнэй хажуугаар нэгэ эреэхэн юумэн жэргэлзэнэ. Энэ шаазгай галуунуудта атаархан тойроно ха юм. «Ямар гоё үдэтэй гээшэб эдэ галууд»,- гэжэ тэрэ һанана. Унтажа байһан эмэ галуунда ниидэжэ ошоод, нэгэ үдыень ходолжо абаад, уурхай соогоо абаашажа нюужархиба.
Эмэ галуун һэреэд, үдэеэ үгылжэ бархирба. Тиигээд һүрэгөө дахуулагшадаа үдэмни үгы болошоо гэжэ дуулгаба.
Дахуулагшань бүхы галуудаа суглуулаад, сухалтайгаар асууба:
- Хэн манай эжын эгээл гоё үдыень хулуугааб?
Булта абяагүй байбад.
Шаазгай урагшаа һүрэжэ гараад, дэбхэржэ байгаад шаханаба:
- Түргэн хэлэгты, алдуугаа мэдэрэгты, хулгайшад!
Энэ үедэ түглэһөө Хүн гаража ерэбэ. Тэрэ юушьеб даа бэдэрһэн хэбэртэй ябахадань, галуунай һүрэг дахуулагша дүтэлжэ иигэжэ асууба:
- Та юугээ гээгээбта?
- Хэншьеб даа минии мүнгэн аяга хулуугаа.
Галууд дураа гутангяар шууялдаба, ганганалдаба.
- Бидэ үнэн сэхэ шубууд гээшэбди, - гэжэ галуунай һүрэг дахуулагшахэлэбэ. – Намда үнэншөөгүй һаа, манай уурхайнуудые нэгжэгты.
Харин шаазгай иигэжэ шаханаба:
- Би хэнииешье өөртөө оруулхагүйб. Би шэгшыдээгээрээшье зэмэгүйб.
Энэ үедэ Хүн галуудай уурхайнууд соо юушье олонгүй шаазгайда ошобо.
Теэд шаазгай һүүлээ эръелдүүлэн, эндэ тэндэ дэбхэржэ-собхоржо байгаад, энеэнэшье, жоржогононошье:
- Хүн, аа хүн! Харыш даа намйае. Би ямар гоё һүрөөтэй һүүлтэй бииб, ямар гоёор хатарна гээшэбииб!
Харин Хүн урагшаа дабшан, нэгэл юумэ хэлэһэнээ дабтажал ябана:
-Шаазгай, харуулал даа уурхайгаа!
Тиихэдэнь шаазгай хаанаһаашьеб гоёхон үдэ гаргаад, тэрэнээрээ наадажа эхилбэ. Шубуунай үдэн наранай элшэ доро шэдитэйгээр һолонготон ялалзана.
- Хүн, харыш даа, ямар гоё үдэн гээшэб! - гэжэ шаазгай шаханана. – Би шамда бэлэглэхэб. Абыш даа!
Хүн тэрэ үдыень абажа, галуудта бусажа ошоод асууба:
- Юун үдэн бэ энэ?
- Минии! – гэжэ Эхэ галуун баясан хашхарба.
- Шаазгай – хулгайшан! – гэжэ хүн хэлэбэ.
Галууд сухалтайгаар ганганалдан шаазгайн уурхай тээшэ ниидэжэ ошобод. Тэдэнэр тэндэ хүнэй мүнгэн аяга оложо, эзэндэнь бусаажа үгэбэ.
Тиигээд галуудай һүрэг дахуулагша үндэр добо дээрэ гараад, иигэжэ хэлэбэ:
- Шаазгай – хулгайшан! Тэрээндэ этигэжэ найдахагүй, тэрээнтэй нүхэсэхэгүй!
Бүхы галууд һүрэг дахуулагшаяа зүбшөөбэ.
Тэрэ сагһаа хойшо шаазгай гансаараал ябадаг. Тэрээндэ хэншье дурагүйболонхой.
Проект “Байкальские сказки” создан в 2015 году для детей и их родителей, которые любят и читают сказки!
При копировании материалов ссылка на источник обязательна.