Модон хүн

1  ; Урда дүрбэн хүн ябаа: нэгэниин модошо, нэгэниин шэршэ, нэгэниин мяха уруулааша, нэгэниин ами уруулааша.

Модошо хүниин гансаараа урда ябана. Модоор хүү хэшхэбэ. Түүнэй* һүүлдэ шэршэ хүн ябаад:

— Ай, эндэ модошо ябаахиим, модоор хүү хээхиим, бай, би энээни шэрдэжэ орхихомни, — гээд шэрдэжэрхибэ. Түүни һүүлдэ мяха уруулааша хүн ябаад ла;

— Ой, эндэ модощэ шэршэ хоёр ябаад, нэгэниин модоор хүү хээхиим, нэгэниин шэрдээхиим, бай, би энээндэ мяха, яһа уруулашхамни*. — гээд мяха, яһа уруулашхиба. Түүнэй һүүлдэ ами уруулааша хүн ябаад:

2   — Ай, эндэ минии нүхэд ябаахиим, нэгэниин модоор хуу хээ-хиим, нэгэниин шэрдээхиим, нэгэниин мяха, яһа уруулаахиим, бай, 6и ами энээндэ уруулашха һам, — гээд ами уруулба ха.

Тиихэдэнь тэрэ модой хуниин хүнэй харшагүй һайхан басаган болобо. Тэрээнээ абаад, тэрэ хүн саашаа ябана ха. Байрадаа хүрэбэ. Байрадаа ошоходонь, нөхөһиин баран байрадаа байба.

— Энээни хаанаһаа иимэ һайхан басага асараабши? — гэжэ hурана.

— Энээни хүн модоор хэжэрхиһэн байгаа, тэрээни би ами уруулаад асарбаб, — гэнэ.

3   — Би анхан урда ябаад, модоор хүү хэжэрхёо һом, энэ тиихэдээ минии болхымхиим.

Түүни һүүлдэ ябаһан шэршэ хэлэнэ:

— Би шэрдээ һэм, энэ минии болхымхиим, — гэбэ. Түүни һүүлдэ ябаһан мяхэ уруулааша хэлэнэ:

— Би мяха, яһа уруулаа һам, энэ минии болхымхиим, — гэбэ.

Түүнэй һүүмэ:

— Би ами уруулаа һам, минии болхо, — гэжэ ами оруулааша* хэлэнэ.

Тиигээд дүрбүүлэн буляалдаба.

4   — Минии модоор хээгүй хада энэ хүн xaaнahaa гархым, минии болхо, — гэнэ ха модошо хүн.

Шэршэ хэлэнэ ха:

— Минии шэрдээгүй хадя хаанаһаа һайхан болхым, минии болхо, — гэнэ,

Мяха, яһа оруулааша хэлзнэ:

— Минии мяха, яһа оруулаагүй хада яагаад энэш хүн болхым, би абахамни, — гэбэ.

Ами оруулааша хэлэнэ:

5   – Минии ами оруулаагүй хада юун болхо һом, минии болхо зэргэтэй, — гэбэ.

Дүрбүүлэн буляалдажа эахадаа гаража ядахадаа, олон ами-тани суглуулжа, сүүд хэхэ болобо. Олон зон сүүд хэхэдээ:

— Урда ябаад модоор хэһэн хуниин эсэгэнь болоо. Түүни хойно ябаад шэрдэһэниин нүхэрынь болоо. Түүни хойно ябаад липса, яһа оруулһаииин эхэнь болоо. Түүни хойно ябаад ами оруулһаниин докторонъ* болоо. Шэрдэһэн хүндээ үгэгты. Та бу буляалдагты, — гэбэ ха.

Деревянный человек

1  Когда-то шли четыре человека один из них был плотником, другой - маляром, третий - наращивающим мясо, четвертый - вдыхающим жизнь.

Плотник один шел впереди. Он сделал из дерева человека. За ним шел маляр.

- А-а, здесь прошел плотник и сделал из дерева человека, дай-ка я покрашу его, - сказал и покрасил.

За ним шел человек, [наращивающий мясо].

- О-о, здесь прошли плотник и маляр. Один из дерева сделал человека, а другой его покрасил. Дай-ка я наращу ему мясо и кости, - сказал и нарастил мясо и кости.

За ним шел человек, [вдыхающий жизнь].

2  - А-а, здесь прошли мои друзья. Один из дерева сделал человека, другой покрасил, третий нарастил мясо и кости, дай-ка вдохну я в него жизнь, - сказал и вдохнул жизнь.

Тогда [деревянный] человек превратился в невиданно красивую девушку. Взяв ее с собой, человек [вдыхающий жизнь], пошел дальше. Пришел с [девушкой] домой. Пришел, все друзья были дома.

- Откуда такую красивую девушку привел? - спрашивают они.

- Кто-то ее сделал из дерева, я вдохнул в нее жизнь и привел.

Плотник, который шел впереди, говорит:

3  - Я шел самый первый и из дерева сделал человека, значит, она принадлежит мне.

Маляр, шедший за ним, сказал:

- Я покрасил ее, она должна быть моей.

Наращивающий мясо, который шел за ними, говорит:

- Я нарастил ей мясо, кости, она моей должна быть.

- Я вдохнул в нее жизнь, она будет моей, - говорит вдыхающий жизнь, который [шел] после них.

Заспорили они вчетвером.

4  - Если бы я не сделал человека из дерева, откуда бы этот человек появился? Будет моей, - сказал плотник.

- Если бы я не покрасил, откуда красота явилась бы? Моей будет, - возразил маляр.

- Если бы я не нарастил мясо и кости, как бы она стала человеком? Я ее возьму, - заспорил наращивающий мясо и кости.

5  - Если бы я не вдохнул жизнь, ничего бы не получилось. Она должна быть моей, - заключил дарующий жизнь.

Когда все четверо устали спорить, собрали народ и попросили разрешить спор.

Народ так рассудил: "Тот, кто шел первым и сделал [девушку] из дерева, будет ей отцом. Тот, кто прошел после и покрасил ее, будет ей мужем. Нарастивший мясо и кости будет ей матерью. Тот, кто вдохнул жизнь в нее, будет ей доктором. Отдайте ее маляру и не спорьте".

Поделиться —
На нашем сайте собрана большая коллекция сказок на разных языках.

Проект “Байкальские сказки” создан в 2015 году для детей и их родителей, которые любят и читают сказки!

При копировании материалов ссылка на источник обязательна.

Мобильная версия

Яндекс.Метрика